Niedawno brałam udział w wymianie zdań, w kontekście muzyki klasycznej. Czy powinna ona dążyć do doskonałości, co siłą rzeczy wiąże się z presją formy, czy też powinna być wykonywana dla przyjemności, co niekoniecznie musi być doskonałe formalnie?
Za krótka to była rozmowa, żeby mówić o wnioskach, ale chyba stanęłoby ostatecznie na tym, że od wykonu klasycznego oczekujemy perfekcji. Mam okazję do kolejnego przemyślenia tematu w związku z filmem Tár i utwierdza mnie to w dwóch konstatacjach. Cate Blanchett jest genialna. Przemysł muzyki poważnej jest opresyjny (jak wiele innych ekskluzywnych światów).
Po filmie nie ma co się spodziewać lekkiej formy, to raczej mozolne studiowanie partytury. Mimo długości filmu trzeba być jednak uważnym, bo fabuła rozbija się o niuanse i projekcje. Musiałam sięgnąć po komentarze do filmu, żeby rozwikłać pewne trawestacje, które film czynią zaledwie uwerturą do dyskusji.
Film smutny, ukazujący produkt przemysłu muzycznego, który przez tenże zostaje postawiony na piedestale, żeby następnie być z niego zrzuconym. Wzrostem i upadkiem w tym muzycznym świecie rządzą te same prawa. Ich konsekwentne stosowanie może predestynować, a jednocześnie deprawować. Paradoksem jest, że świat tak piękny, kreują tak bezwzględne reguły gry.
Dla mnie to przeżycie trochę osobiste, bo już lata temu podjęłam (bez przyjemności) decyzję, że w świecie, w którym możesz być najlepszy i dyrygować, albo przeciętny i grać drugie skrzypce, możesz pójść jeszcze trzecią drogą, zrezygnować.
Film doskonały! Główna bohaterka nie rezygnuje, jednak choćby była artystą perfekcyjnym jak metronom, ostatecznie okazuje się po prostu człowiekiem. Tár, jak zauważa sama aktorka, która również poświęciła się dla roli, oznacza w języku islandzkim łzy.